"Nad Niemnem" to społeczno-obyczajowa powieść pozytywistyczna Elizy Orzeszkowej. Uchodzi za jedno z najdoskonalszych dokonań literackich realizmu krytycznego. Orzeszkowa do napisania tej powieści długo się przygotowywała. Jak sama pisała: "Do tej powieści odbyłam w towarzystwie zagrodowych szlachciców i szlachcianek formalne studia botaniki miejscowej, tudzież pieśni, bajek, zagadek, podań tutejszego ludu..." . Książkowe wydanie "Nad Niemnem" ukazało się w 25 rocznicę powstania styczniowego, upamiętniając zryw niepodległościowy. Do dziś urzeka czytelnika bogactwem opisów przyrody, pięknem opowieści o łanach zbóż i odwiecznych borach, o świecie, który dziś istnieje jedynie na kartach książki.
Na spotkaniu rozmowa toczyła się o świecie dawnych wartości, mogłoby się wydawać - dziś już obcych, ale dotyczących ludzi, którzy są wciąż tacy sami. Jednak pomimo upływu czasu, zmieniających sie epok, my nadal odczuwamy podobnie. Poczucie krzywdy i przekonanie o własnej racji dotyczą nas tak samo jak procesujących się Bohatyrowiczów, a i strach Marty przed ciężką pracą i biedą brzmi znajomo. Kochamy i nienawidzimy z równą zaciętością co bohaterowie powieści sprzed lat.
