Wzbudzić pasję….
Powoli dobiega końca realizowany od maja do grudnia przez bibliotekę w Przyłęku projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pt. „Wzbudzić pasję…”. W ramach zadania realizowaliśmy cykl warsztatów i konkursów związanych z książką.
Działania warsztatowe rozpoczęliśmy od wspólnej pracy z czterema grupami młodzieży gimnazjalnej zajęciami pod tytułem „Wprawki literackie”, które prowadziły przedstawicielki Stowarzyszenia Dziennikarzy i Dokumentalistów KONCENTRAT. Uczestnicy nabywali umiejętności z twórczego pisania na podstawie lektur szkolnych ze szczególnym uwzględnieniem twórczości Zbigniewa Herberta.
Na warsztatach tworzyli onanagramy czyli specyficzne anagramy, które powstają z przestawienia liter i sylab w imionach / nazwiskach. W zabawie pokazującej elastyczność języka i pozwalającej ćwiczyć językową wyobraźnię zostało wykorzystane imię „ZBIGNIEW” i nazwisko „HERBERT”. Układali w grupach teksty z wykorzystaniem słów z tajemniczej koperty. Słowa pochodziły z wiersza Zbigniewa Herberta „Pudełko zwane wyobraźnią”. Poznali różnego rodzaju typy słów (m.in. „tłuste”, „miękkie”, „zabawne”). Dyskutowali o efektach swojej pracy i sile słów w kontekście przykładów pochodzących z lektur szkolnych i polszczyzny potocznej. Pisali również krótkie teksty – portretów samodzielnie stworzonych bohaterów opowieści. Wykorzystali w nich wybrane imiona i nazwiska powstałe w onanagramach oraz karty DIXIT. Prowadzący zachęcali młodzież do dalszej pracy nad tekstami, których pierwsze wersje powstały na zajęciach.
Kolejne warsztaty literackie dla dwóch grup młodzieży nosiły tytuł „Wiersze nie muszą być trudne”, a poprowadzone przez Panią Dorotę Ryst – poetkę oraz zastępcę prezesa Stowarzyszenia Salon Literacki.
Uczestnicy warsztatów doświadczyli kontaktu z poezją oraz próbowali swoich sił w tworzeniu tekstów, krótkich wierszy oraz fraszek. Podczas ćwiczeń warsztatowych uczestnicy próbowali swoich sił w opisywaniu przedmiotu – najpierw opis mniej szczegółowy a później dokładniejszy, a także jego historia wzięta prosto z wyobraźni. Tak samo jak dadaiści, młodzież podjęła się „szukania sensu w bezsensie” - układali zdania z pociętych wyrazów z gazet, tak aby tworzyły one w miarę możliwości sensowne zdanie. Nie zabrakło wierszy Zbigniewa Herberta oraz pracy z ich użyciem, a także tworzenia własnych fraszek o poetach. Trzeba przyznać, że uczestnicy wynieśli z warsztatów sporą dawkę praktycznej wiedzy o poezji, ponieważ powstałe fraszki pozytywnie zaskoczyły samą prowadzącą warsztaty.
Następnym etapem projektu stały się warsztaty dla dwóch grup seniorów „Wprawki literackie” – spisywanie wspomnień i rodzinnych opowieści”. Prowadzące za cel postawiły sobie obudzenie u uczestników motywacji do samodzielnej pracy twórczej, wskazanie rodzinnych pamiątek oraz fotografii, jako źródła inspiracji do własnej twórczości, ćwiczenie warsztatu pisarskiego, uświadomienie uczestnikom jak rozwijającą aktywnością jest pisanie i ile to może sprawiać satysfakcji.
Uczestnicy dzielili się swoimi zainteresowaniami związanymi z czytaniem, pisaniem oraz inną twórczością własną. Dyskutowali na temat sensu pisania wspomnienia i jeśli tak, to dla kogo. Następnie skupili się na ćwiczeniach wzmacniających warsztat pisarski. Od czego zacząć, jak ma wyglądać pierwsze zdanie, pierwszy dzień, życie codzienne przedmiotów, czy opisywanie wrażeń zmysłowych.
„Książka do zrobienia”- to warsztat przewidziany dla dziesięciu grup. Wzięło w nich udział osiem grup z szkół podstawowych w tym cztery z klas młodszych, jedna grupa młodzieży gimnazjalnej i jedna grupa seniorów. Prowadzące warsztaty Anna Błaszkiewicz i Aleksandra Rzążewska zapoznały uczestników z etapami powstawania książki, przedstawiły pracę poszczególnych osób zaangażowanych w proces produkcji książki oraz nakreśliły ogromną ilość zabiegów towarzyszących procesowi wprowadzania książki na rynek.
Spotkanie rozpoczęło się od rozmowy na temat zainteresowań i czytelniczych doświadczeń uczestników oraz najbardziej i najmniej lubianych przez nich książek. Kolejnym etapem było krótkie omówienie idei blurba, czyli jedno albo dwu zdaniowej rekomendacji pisanej przez znane osoby dla wybranych książek w celu podniesienia zainteresowania daną pozycją i zwiększenia sprzedaży. Zadanie uczestników polegało na stworzeniu treści blurba i wybraniu odpowiedniej osoby ze sfery publicznej, która mogłaby takiej rekomendacji udzielić.
Następnie uczestnicy na podstawie tytułu książki, gatunku i krótkiego streszczenia starali się napisać jej pierwsze zdanie. Prowadzące zwróciły uwagę na to, jaki wpływ na zainteresowanie książką ma jej rozpoczęcie i podały przykłady najbardziej znanych pierwszych zdań w książkach.
Kolejnym zadaniem było omówienie procesu produkcji książki z uwzględnieniem pracy łamacza, ilustratora, grafika i fotoedytora. Ostatnim elementem zajęć było omówienia roli redaktora i korektora w wydawnictwie książkowym. Zadaniem było znalezienie ukrytych w tekście błędów gramatycznych, składniowych, interpunkcyjnych, leksykalnych i frazeologicznych oraz wynotowanie ogólnych uwag dotyczących charakteru tekstu.
Robert Pruszczyński, doktor nauk humanistycznych, zajmujący się edukacją filmową i audiowizualną, poprowadził cykl czterech warsztatów rodzinnych pt. „Do czego przydaje się czytanie?”. W zajęciach uczestniczyły grupy przedszkolne wraz ze swoimi opiekunami. Pierwsza część spotkania skierowana była głównie do dzieciaczków. Mali uczestnicy własnymi słowami mieli za zadanie opisać znaczenie słów pokazywanych przez prowadzącego w prezentacji multimedialnej.. Poznały takie pojęcia jak: książka, e-book, audiobook, zakładka, ilustracja, katalog, encyklopedia, biblioteka, księgarnia. Do kolejnego zadania prowadzący zaprosił dzieci wraz z rodzicami. Wspólnie wykonywali ilustrację do krótkiego wierszyka. W tym zadaniu głównymi ilustratorami były oczywiście dzieci, które z pomocą swoich rodziców stworzyły bardzo ciekawe i kolorowe obrazki.
Był też czas na rozmowę o zainteresowaniach czytelniczych przedszkolaków. Usłyszeliśmy o książkach zachęcających do wizyt w bibliotece tj. „Basia i biblioteka” czy „Ciekawski George w bibliotece”. Dzieci opowiadały o swoich ulubionych bohaterach książek i jakie książki czytają im rodzice. W kolejnym zadaniu każdy zespół otrzymał szablon przedstawiający książkę oraz kilka obrazków. Każdy przedszkolak wraz z mamą musiał wymyślić tytuł książki oraz zaprojektować jej okładkę. To zadanie bardzo zaangażowało wszystkich do pracy. Powstało mnóstwo ciekawych tytułów i kolorowych okładek.
Dwie grupy uczestniczyły w warsztatach animacji poklatkowej. Warsztaty stały się przyspieszonym kursem tworzenia filmu animowanego, przystosowanego dla amatorów, w szczególności młodzieży.
Uczestnicy wspólnie czytali wiersze Zbigniewa Herberta pt. Kot, Księżyc, Kamyk. Interpretując wiersze młodzież próbowała wcielić się w rolę poetów-artystów, mających opisać kota, kamień i księżyc obrazem. Istotne stało się aby ich pomysły nie były dosłowną ilustracją wierszy Herberta, ale aby jego poetyckie podejście zainspirowało ich do szukania własnych metafor. Mogli łączyć je z tymi, które wykorzystał poeta. Otrzymali podstawowe informacje z tworzenia scenariusza, tła, postaci oraz ich animowania. Młodzież wykonywała film przy specjalnych stanowiskach do animacji. Każde ze stanowisk składało się z aparatu cyfrowego, komputera, oraz specjalnie wyciemnionego stelaża działającego na zasadzie wieloplanu. Zdjęcia były natychmiast wyświetlane na ekranie w odpowiedniej sekwencji, dzięki czemu uczestnicy mogli na bieżąco oglądać swój film, wprowadzać do niego poprawki i zmiany, a przede wszystkim cieszyć się efektem swojej pracy. Warto zaznaczyć, że choć pod okiem instruktora, uczestnicy zupełnie samodzielnie wprawiali w ruch postaci klatka po klatce. Młodzież wykonywała napisy do filmu według podstawowych zasad przyjętych w kinematografii. Zmontowane i udźwiękowione filmy możemy zobaczyć na kanale YouTube biblioteki https://youtu.be/jbr3O7aHXBA .
Warsztaty z ilustratorką książek poprowadziła Anna Szostek. Uczestnicy dowiedzieli się na czym polega praca ilustratora i jak powstają ilustracje do książki. Po odczytaniu wiersza ”Jak nie kochać” lokalnej poetki Ewy Czarnota dzieci proponowały, jak może wyglądać jego ilustracja. Po stworzeniu małego projektu. Uczestnicy podzieleni na grupy odpowiadali za poszczególne elementy obrazu. Pod opieką ilustratorki stworzona została wielkoformatowa praca. Wspólna praca wyglądała bardzo efektownie i pokazała też dzieciom, że współpracując razem można dokonać czegoś ciekawego.
W drugiej części zajęć dzieci pracowały na podstawie wierszy Zbigniewa Herberta „Bajka japońska” oraz „Słoń”. Tu też dzieci miały za zadanie wykonać ilustracje, ale była to już praca indywidualna. Największym powodzeniem cieszył się wiersz pt. „Słoń”. Powstały piękne słonie duże i małe, ale nie zabrakło kilku ilustracji do drugiego wiersza .
Ważnym elementem realizowanego zadania były dwa konkursy. Pierwszy trwał od maja do czerwca i był to konkurs na baśniowy lub fantastyczny obraz inspirowany twórczością Zbigniewa Herberta. Wpłynęło na niego 46 prac plastycznych - 23 w kategorii I uczniowie klas I-IV oraz 23 w kategorii II uczniowie klas V-VII oraz gimnazjum.
Drugi konkurs trwający od września do października zapraszał autorów, twórców, poetów tych małych i tych całkiem dorosłych do napisania wiersza inspirowanego twórczością Zbigniewa Herberta. Na konkurs wpłynęło 10 utworów – 7 w kategorii dzieci i młodzież, 3 w kategorii dorosłych.
Wystawę prac plastycznych oraz utworów literackich możemy oglądać na wystawie w holu biblioteki.
W grudniu na laureatów konkursów czeka uroczyste wręczenie nagród i prezentacja swoich dzieł podczas spotkania opłatkowego „Kolędowanie na ekranie”.
Projekt zrealizowano w ramach PROGRAMU Promocja czytelnictwa ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
